دین ومعنویت یکی از نیازهای اساسی انسان به شمار می رود. دین و معنویت تاثیر مهم بر سلامت جسم و روان و به خصوص رضایت از زندگی دارد. میل به کمال و رشد بیشتر در هر انسانی نهفته است و این تمایل فقط با اتصال به ابعاد دینی-معنوی قابل دستیابی است.
تقویت دین-معنویت نوعی توانایی است که در اثر تمرین و تجربه ایجاد می شود، رشد می کند و پرورش می یابد. میل به کمال و دستیابی به دین-معنویت و غریزه خداجویی در هر انسانی نهفته است. با این حال، همانند سایر توانایی ها و استعدادهایی که در انسان وجود دارد، رشد دینی-معنوی و دست یافتن به تعالی و کمال نیاز به تمرین ، تجربه و جستجو دارد.
مسایل دینی-معنوی، مسایلی شخصی و تجربی هستند. شاید نتوان شعف ناشی از یک کار خیر را به آسانی توصیف کرد، یا رابطه با خداوند را با کلمات بیان نمود. به همین دلیل، ضروری است که شما علاوه بر تحقیق، تفحص و مطالعه، به تمرین و تجربه بپردازید. یعنی مطالعه و تجربه باید در کنار هم قرار بگیرند.
روش های مختلف برای پرورش معنویت در انسان وجود دارد من جمله:
۱-پرورش بعد دینی-معنوی:
برای راهی که در زندگی خود انتخاب کرده اید، معنا و مقصودی در نظر بگیرید. معنا و مقصودی که فراتر از مسایل مادی، امتیازها، رقابت ها باشد. در این زمینه خوب است به رسالت خود در رابطه با بشریت و جهان فکر کنید.
من اشرف مخلوقات در روی زمین هستم. آمدن من هدف و مقصودی دارد. رسالت من در برابر این جهان، پروردگار، مردم و خودم چیست؟ زمانی که دوران پیری و کهولت فرا رسید به چه چیزی در زندگی ام، می توانم افتخار کنم؟ در چه صورتی احساس رضایت از خویش را خواهم داشت؟
چنین تفکری، ذهن شما را از مادیات و تامین زندگی خود (به معنی صرف و مجرد آن) به دیدگاه های فراتر از مادی و به انسان های دیگر معطوف کرده و به شما افق و چشم اندازی می دهد که فقط زندگی را در گذران آن نبینید.
۲-با خداوند رابطه برقرار کنید:
به وجودی که از رگ گردن به شما نزدیک تر است و اگر او را بخوانید به شما جواب خواهد داد، ایمان بیاورید و عشق بورزید و او را موثر در زندگی خود بدانید. با او بارها و بارها رابطه برقرار کنید. بپذیرید که خداوند بر شما و زندگی شما کنترل دارد. از آن جایی که خداوند منبع خیر و برکت است، به صلاح و رستگاری شما توجه دارد.
۳-زمانی را برای عبادت و نیایش اختصاص دهید.
انجام عبادت ها و فرایض دینی و مذهبی، شما را به سرچشمه معنویت که همان خداوند است، نزدیک تر می کند. مهم است که فرایض دینی خود را نه از روی وظیفه، بلکه با اشتیاق انجام دهید. به عمق و معنای عبادت ها توجه کنید تا رابطه ای صمیمی با خداوند برقرار شود.
۴-رابطه خود را با خداوند که سرچشمه معنویت است، تقویت کنید.
راز و نیاز با خداوند، یاد کردن از وی، ذکر قلبی و حس کردن و یاد کردن از خداوند در شرایط مختلف زندگی کمک می کند تا رابطه شما با خداوند و سرچشمه معنویت تقویت شود.
۵- به مکان های دینی-معنوی بروید.
زیارتگاه ها، مساجد و سایر مکان های دینی-معنوی، روح خاصی دارد و زمانی که در آن مکان ها قرار بگیرید، حالت های معنوی خواهید داشت. علاوه بر فضای معنوی و ملکوتی چنین مکان هایی، حضور مردمی که با اعتقاد قلبی و ارادت خاص به چنین مکان هایی آمده اند، صدای دعایی که از جان مردم بر می خیزد و نیایش هایی که مردم انجام می دهند، شما را وارد دنیای متفاوتی از جهان روزمرگی می کند.
۶-به گروه ها و افراد دینی – معنوی بپیوندید.
حضور در گروه هایی که انسان با آنها علائق مشترکی دارد، علاوه بر احساس امنیت و آرامش بیشتر، به رشد بیشتر انسان نیز کمک می کند. حضور فعال در گروه های دینی-معنوی علاوه بر آن که باعث می شود شما در میان عده ای باشید که مانند شما فکر می کنند بلکه به شما کمک می کند تا از آنان بیشتر بیاموزید و در نتیجه رشد دینی – معنوی شما بیشتر شود.
۷-از تجارب بزرگان دین و معنویت استفاده کنید.
زندگی بزرگان دین و معنویت سرشار از اطلاعات و پندهایی است که می توان از آنها راهنمایی ها و تجارب بسیار بزرگی آموخت. این افراد نیز در زندگی خود با وسوسه ها، دشواری ها، سختی ها و ناملایمات زیادی رو به رو بوده اند ولی نحوه برخورد با این سختی ها، ناملایمات و شکست هاه درس آموز است و رشد دینی-معنوی شما را افزایش می دهد.
۸-به نزدیکان خود، مردم گرفتار، ضعیف و مسن کمک کنید.
اختصاص دادن زمان و امکانات مادی و معنوی خود برای کمک به مردم دیگر، شما را به خداوند و بعد معنوی تان نزدیک می کند. افراد خانواده شما، به کمک شما نیاز دارند. شاید نتوانید در حال حاضر به آنان از نظر مادی کمک کنید، ولی کمک های معنوی نیاز به هزینه ندارند: محبتف توجه، تشکر و قدردانی، تعریف و تمجید واقعی، دیدارهای نزدیک شما، صرف وقت و زمان برای آنان چیزی نیست که نیاز به امکانات مادی داشته باشد. آیا برای ایجاد چنین احساساتی در دیگران می توان ارزش مادی قائل شد؟
زمانی که به چنین فعالیت هایی پرداختید، شعف و خوشحالی و رضایت خاصی را تجربه می کنید. این تجارب به شما کمک می کند تا به خداوند نزدیک تر شوید و بعد معنوی شما تقویت شود.
۹-اوقات مشخصی را برای تنهایی و خلوت با خود و خداوند اختصاص دهید.
گاهی اوقات، زمانی را برای خلوت با خودتان در نظر بگیرید. سعی کنید حتی در هر روز، ده دقیقه را بی آن که کاری بکنید یا در فکر مشکلات، دل مشغولی ها و مسائل روزمره باشید، برای خودتان اختصاص دهید و در مورد شخص خودتان فکر کنید.
۱۰-از طبیعت استفاده کنید.
هر جلوه ای از طبیعت، آیه ای از خداوند و معنویت است. یک قطعه سنگ کوچک یا یک برگ ساده یا کوهستانی عظیم و اقیانوس گسترده یا کویری بی انتها، حکایت از وجود منبعی از رحمت، قدرت، توانایی و حکمت دارد.
۱۱-از هنر استفاده کنید.
خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد. خداوند، انسان ها و جهان را زیبا آفریده است. خوب است به فعالیت های هنری بپردازید یا به آثار هنری دقت کنید. همه آثار هنری به زبانی خاص، دین-معنویت را نشان می دهند.