مثبت نگری

 

با نسیم خوش عشق،

با صدای پر پرواز رها گشته ز بند،

زندگی جاریست.

وقت خوشحالی هاست.

ساعتت ساعت بیداری هاست

کامیابی نزدیک در است.

وقت آن است که درب بگشایی،

جاده ای در پیش است .

از تن جاده عشق،

فوران آتش،

آتش نور به چشمت بارد

وانگه آرام به خود می گویی

با تمام دل و جان: ای خدای سبحان من تورا می خوانم.

سلام. لحظاتتون همیشه با یاد خدا زیبا و پر رونق. انشالله همیشه بتونید با جریان خوش زندگی نفس بکشید و زندگی کنید. چشمانمان را اگر خوب باز کنیم آنقدر امید دور مان است که اجازه نمی دهد، حتی یک لحظه به نا امیدی فکر کنیم.

دوست داریم همیشه نگاه زیبا به زندگی داشته باشیم و از عمق وجودمان خوشحالیم، که امروز هم در خدمت شما هستیم.

الهی به امید تو که هر چی داریم از لطف و کرم تو

الهی به امید تو که زندگیمون با یاد تو زیبا می شه

چقدر خوبه، که بتونیم در سخت ترین شرایط همیشه حال خوب داشته باشیم و نگاهنمان به زندگی مثبت باشه.

مثبت نگری

آدمهای منفی بین، اول از همه خودشون را اذیت می کنند و بعدش آدمهای دور و بر خودشون را اذیت می کنند. اطرافیان آنها واقعا دچار ناامنی روانی هستند. همیشه باید به جنبه های خوب یک واقعه نگاه کنید تا زندگیتون زیباتر بشه.

زندگیتون سرشار از لحظه های خوب و دلنشین.

سوال: در زندگی بیشتر نیمه پر لیوان را می بینید یا نیمه خالی لیوان را می بینید؟ و نتیجه آن چی بوده است؟

تعریف یا مفهوم خوش بینی:

خوش بینی یعنی خوب نگاه کردن نسبت به خدا و دیگران، جهان هستی و خود. یعنی خوش بینی و مثبت نگری نسبت به چهار چیز باید بررسی شود. خوش بینی هم با ذهن و هم با جسم و هم با قلب ما سرو کار دارد.

خوش بینی فرایند است و نشان دهنده پاکی فرد و سلامت نفس فرد است. یکسری چیزها به ذهن و فکر ما می آید بعد تبدیل به اعتقاد می شود (می دانیم که جای اعتقاد قلب است)، بعد بروز رفتاری پیدا می کند. پس اول از فکر شروع می شود. فکر وقتی محکم شد قلب اعتقاد به آن پیدا می کند. سنت طبیعت بر این گذاشته شده است که، هر کسی دنبال یک چیزی باشد و بگردد آن را پیدا می کند.باید بدانیم که خوش بینی رویه عادی زندگی است. براساس فطرت، ما باید آدمهای خوش بین باشیم.  یعنی اصل در کائنات این است که ما به هر چیز خوب و نیک نگاه کنیم. دنبال جنبه منفی نرویم.

یکی از نشانه های سلامت روان، رویکرد سازنده و مثبت به هستی است. چنین رویکردی، زمینه ای برای برخورد مثبت با جهان محسوب می شود. به عبارت دیگر، مثبت اندیشی، مقدمه ی مثبت گرایی است. چنین انسانهایی از مرز سلامت و تعادل روان فراتر رفته و به تعالی روان دست می یابند در ادیان نیز به آن اشاره زیاد شده است.

امام على عليه السلام : لا تَظُنَّنَّ بكَلِمَةٍ خَرَجَت مِن أحَدٍ سُوءا و أنتَ تَجِدُ لَها في الخَيرِ مُحتَملاً .

 هرگاه سخنى از شخصى سر زد و تو مى توانى براى آن توجيه خوبى بيابى ، به آن گمان بد مبر .(نهج البلاغة : الحكمة ۳۶۰)

امام على عليه السلام :حُسنُ الظَّنِّ يُخَفِّفُ الهَمَّ، و يُنجِي مِن تَقَلُّدِ الإثمِ .

خوش بينى، اندوه را مى كاهد و از افتادن در بند گناه مى رهاند . (غرر الحكم : ۴۸۲۳ )

مثبت نگری در روابط خانوادگی

تحقق خوش بینی و مثبت نگری، در روابط زوجین اهمیت بیشتر دارد. زیرا زوجین مایلند که از نظر همسرشان نسبت به خود آگاه باشند و این نظر سازنده و مثبت و ارزشمند باشد. با اطمینان از رویکرد مثبت همسر احساس امنیت کنند و شاهد استمرار چنین رویکردی باشند. چنین تمایلاتی زمانی ارضاء می شود که هر یک از طرفین با در پیش گرفتن شیوه مثبت و سازنده با دیگری ارتباط برقرار کند. اصولا یکی از مهمترین ویژگی های خانواده سالم تلقی مثبت و سازنده اعضاء از یکدیگر است. افراد دارای این ویژگی به همسر خود با دید مثبت می نگرند. جنبه های مثبت او را در نظر می گیرند و از جنبه های منفی او تا جایی که امکان دارد چشم پوشی می کنند.

یک پنجره پر از امید

وا می شه رو به فردا

یک آسمون بی کران که مهربونه با ما

جوونه های عاشقی می شینه رو دلامون

شوق پریدن دوباره جون می گیره برامون

سلام زندگی

یک قصه دوباره و یک رنگ و بوی تازه

دست من و تو می تونه فردامونو بسازه

 

سلام زندگی یک پنجره برای دیدن زیبایی ها

هر روز را با امید به خدا شروع می کنیم و از خدا می خواهیم که زندگیمون را در هر لحظه زیبا ببینیم. زیبا دیدن همه چیز را برای ما رو به راه می کند، حتی اگر مشکلات بزرگ داشته باشیم.

افرادی که دنیای نا امیدی دارند و همه چیز را منفی می بینند این انرژی منفی را به دیگران منتقل می کنند. به نظر شما زندگی با این افراد چطوری است؟

سوال: وقتی نگاهتون به همه چیز زیبا است روزتون چطور شروع می شود؟

هنر این است که انسان ها در شرایط سخت دید مثبت به زندگی داشته باشند و حال دلشان خوب باشد. آدمهای مثبت نگر مشکلاتشان را راحتتر حل می کنند.

باید توجه داشته باشیم که با توکل بر خدا خیلی خوب می شود نگرش خود را عوض کرد و دید مثبت به زندگی داشته باشیم.

تاثیر الفاظ در ایجاد مثبت نگری

انتخاب الفاظ در ایجاد مثبت نگری خیلی تاثیر دارند مثلا اگر خواب بد هم دیدی، بگو:  انشاالله خیر است. به فرد بیمار بگوئید: انشاالله بهتری؟ بکار بردن لفظ خیلی مهم است. حس به افراد منتقل می شود. خیلی مهم است که چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار می کنیم. خرافات برای خود نسازیم مثلا نگوئیم این واقعه خوش یمن است و یا بد یمن است.

بد پنداری یعنی همین جوری یک چیز پراندن. وقتی می شود خوب نگاه کنیم، چرا بد نگاه کنیم، چون زندگی سخت می شود.

تفاوت خوش بینی با ساده لوحی:

وقتی واقعا اتفاق روشن است که علیه ما است و ما در خطر هستیم باید برخورد مناسب نشان بدهیم. البته گاهی به دلایل انسانی می خواهیم از در رحمت وارد شویم که در این صورت هم سه مرحله را باید انجام بدهیم:

 ۱-به طرف مقابل بگوئیم که کار تو خطا است

۲- و من هم می دانم

۳-ولی می بخشم

اگر اصلا از اول خودم را به ندیدن بزنم ساده لوحی است. چون باعث می شود جلوی رفتار ناپسند طرف مقابل گرفته نشود و دوباره آن کار را تکرار کند. چه در فضای خانواده و چه اجتماعی.

بدبینی و خوش بینی به جا، می تواند مفید باشد ولی ساده لوحی می تواند به ما ضرر بزند.

نور زندگی:

اسامی و القاب شخصیت ساز است. قدیم تر ها مردم افراد را با القاب صدا می زدند مثلا محمد امین و..

اگر مثلا بگوییم فاطمه خوش اخلاق و .. این القاب، شخصیت آنها می شود. انتخاب اسم خوب یکی از وظایف پدر و مادر است. وقتی بچه را با لقب بداخلاق و عجول و.. صدا می کنید بچه با خود می گوید چرا خوب باشم چون اینها چه خوب باشم و چه بد، من را این طور نگاه می کنند.

سوال: جایگاه مثبت نگری و منفی نگری از چه تاریخی بوده است؟

از اول تاریخ مثبت نگری و منفی نگری بوده است. همراه با تلاشی که انسان در شکوفایی این استعداد در وجود خود انجام می دهد باید این لطف را از خدا طلب کند و آرزو کند: خدایا حسن ظن نصیب من کن.

رفتار خروجی اندیشه و یا خروجی گرایش و میل است. اگر به مردم حس ظن داشتی محبت جمع می کنی. افرادی که خودشان را دوست دارند، خوش بین باشند چون اگر بد بین باشی هی فکر“ نکنه” به ذهن انسان می آید، این “نکنه های زیاد“ در ذهن تبدیل به اختلالات روحی و روانی در انسان می شود و اضطراب زا است.

مثبت اندیشی باعث چشم پوشی همسران از خطای همدیگر شود. یک لبخند زیبا می تونه روح و روان خانواده را شاد کند.

بحث ما ندیدن نیست ما باید درست ببینیم. جایی که نیاز به خوب دیدن است باید خوب ببینیم و جایی که باید بدها را دید باید آن را ببینیم. قدرت تشخیص خیلی مهم است. هیچ کدام صد در صد خوب نیست. در مسائل تربیتی تحقیق کنید بیشتر دقت کنیم.

موقعیت و جایش مهم است هر دوی این ها جا دارد و هر موقعیت یک نوع برخورد را می طلبد.

قَالَ امام علی ( علیه السلام ) : إِذَا اسْتَوْلَی الصَّلَاحُ عَلَی الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ ثُمَّ أَسَاءَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ لَمْ تَظْهَرْ مِنْهُ حَوْبَةٌ فَقَدْ ظَلَمَ وَ إِذَا اسْتَوْلَی الْفَسَادُ عَلَی الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ فَأَحْسَنَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ فَقَدْ غَرَّرَ . “نهج البلاغه، حکمت ۱۱۴

هر گاه نیکوکاری بر روزگار و مردم آن غالب آید، اگر کسی به دیگری گمان بد برد، در حالی که از او عمل زشتی آشکار نشده، ستمکار است. و اگر بدی بر زمانه و مردم آن غالب شود، و کسی به دیگری خوش گمان باشد، خود را فریب داده است.

 

اخلاق در خانواده:

مرد وارد خانه می شود می بیند خانمش داره با کسی صحبت می کنه یکدفعه خانم تلفن را قطع می کند وقتی این کار چند بار تکرار شد سوء ظن درست می شود . نکته مهم این است وقتی اساس را بر خوش بینی گذاشتیم دیگر گفتگوی دیگران و بدگویی های دیگران را گوش ندهید و ذهن خود را کدر نکنید زندگی خود را شیرین کنید.

گذشت و  مهربانی محبت

بنای ماندگار سازگاری

در این بنیان خانه، خانواده

همیشه راز و رمز زندگانی

رفیقند و صمیمی، زوج خوشبخت

در آن خانه که خوش رویی و شادیست

در خصوصیات فردی به منظور رشد، باید به نیمه خالی هم نگاه کرد به حدی که باعث رشد شود.

همین جاست

همین حوالی

زیر همین سقف

سلام زندگی

حیطه های خوش بینی و بدبینی:

گفتیم که بحث خوش بینی و بدبینی از چهار جنبه باید بررسی شود: خدا، کائنات، دیگران و خود

الف-نسبت به خدا

به خدا ظن و گمان خوب داشته باشید. در روایات اسلامی نیز به آن ، زیاد اشاره شده است.

رُوِیَ عَن اَبی الحسَنِ الرِّضا عَلَیهِ السَّلامُ قالَ: اَحسِنِ الظَّنَّ بِاللهِ فَاِنَّ مَن حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللهِ کانَ اللهُ عِندَ ظَنِّهِ(بحار الانوار، جلد ۷۵، صفحه ۳۴۲)

حضرت امام رضا (ع) فرمود: گمان خود را به خداوند متعال نیکو و خوب قرار بده. هرکس که به خداوند گمان خوب و نیکو داشته باشد، خداوند هم بر طبق همان گمان خوب و حُسن ظن با او عمل و رفتار می کند.

البته حسن ظن ما نسبت به خدا، نباید موجب گناه و انجام هر کاری شود

ب- حسن ظن به دیگران:

حسن ظن و سوء ظن نسبت به دیگران، در زندگی ما خیلی قابل مشاهده است. بعضی وقتها سوء ظن ها، خودساختگی است. یعنی ما ایجاد کرده ایم. چرا بین حرف دختر و عروس تفاوت است؟

تلقین خیلی در این مورد موثر است. بدبینی و خوش بینی به جا، زندگی ما را رشد می دهد و گرنه نقطه سقوط ما می شود.

خدا رو شکر می کنیم برای هر چه داریم

خدا رو شکر می کنیم برای لحظه به لحظه زندگیمون

خدا رو شکر می کنیم برای همه نعمت هایی که به ما عطا کرده

روزمون مبارکه وقتی با یاد خداست

انشاالله که خدا پشت و پناه ما باشه

تا اینجا گفتیم که سعی کنیم، اتفاقات زندگی را به فال نیک ببینیم و جنبه مثبت آن را بیشتر ببینیم. باورهای نادرست و خرافات گاهی به منفی نگری دامن می زند. مثبت نگری، بی خیالی و توهم خوب بودن وقایع، نیست. در کنار مثبت نگری باید واقع بینی هم وجود داشته باشد. سعی کنیم زندگی را با روی خوش آن، برای خود و خانواده، دلنشین کنیم.

امام صادق علیه السلام فرمود:

ارْجُ اللَّهَ رَجَاءً لَا یجَرِّئُک عَلَی مَعْصِیتِهِ وَ خَفِ اللَّهَ خَوْفاً لَا یؤْیسُک مِنْ رَحْمَتِه(روضة الواعظين، ج ۲، ص ۴۵۰.)

نسبت به خداوند امیدوار باش، چنان امیدی که تو را به سرپیچی از فرمان او نکشد و از خداوند بیم داشته باش، چنان بیمی که تو را از رحمتش ناامید نگرداند.

هر چند که خدا به صورت عام رحمتش و عنایتش را نسبت به همه ی بندگانش دارد . خوب نگریستن و درست دیدن، ازعقل است که ما باید از خدا، این نعمت بزرگ را بخواهیم و خود نیز تلاش و تمرین کنیم.

سوال:چه اتفاقی شما را در زندگی خوش بین و امیدوار کرده است؟

۲-در رابطه با خوش بینی و خوش اندیشی نسبت به دیگران ۳ مسئله وجود دارد:

۱-اصل بر خوش بینی است

۲-تحقیق کن ولی نمی گوییم خوش بین نباش. در واقع وظیفه تو تحقیق و بررسی بیشتر است

۳-بدبین باش چون او دشمن تو است.

در زندگی خانوادگی و اجتماعی، اصل بر این است، که زندگی باید خوش باشد. اصل این است که بنا را بر خوش ببینی بگذاری. همسران از غیرت نابجا بپرهیزند. چون چالش ایجاد می شود. بعضی جاها باید تحقیق کنیم.

بالاخره دزد در جامعه است. ولی اینکه انسان بگوید همه دزد هستند، درست نیست. بعضی وقتها ما تعمیم می دهیم که درست نیست. اصل بر ایجاد آرامش امنیت و خوش بودن زندگی است . باید آبرو انسان ها را حفظ کنیم و وارد تهمت و غیبت نشویم تا امنیت زندگی حفظ شود.

نقش مثبت اندیشی در استحکام خانواده:

اصولا بنیان خانواده و زندگی مشترک بر محبت، مهربانی، خوش بینی، چشم پوشی از عیب ها، بزرگ دیدن محاسن و به طور کلی خوب دیدن استوار است. زن و

شوهر اگر به دنبال زندگی شیرین و لذت بخش باشند باید طرف مقابل را در ذهن خود، خوب تصور کنند. بدون شک رفتاری که شما با همسرتان دارید برخواسته از نگرش شما نسبت به اوست. اگر شما به همسرتان به چشم انسانی ارزشمند و شایسته بنگرید رفتارتان متین و توام با احترام و تکریم خواهد بود ولی اگر به او با دید یک انسانی بی ارزش بنگرید، بی تردید او را نالایق و بی کفایت خواهید دانست و احیانا رفتاری توام با تحقیر با او خواهید داشت نتیجه این امر سست شدن روابط شما، دلسردی نسبت به زندگی خانوادگی، بی علاقگی به او و احساس نارضایتی از زندگی زناشویی خواهد بود. از سوی دیگر متضاد حسن ظن و مثبت اندیشی، سوء تفاهم و یا نبود تفاهم است. در سخن گفتن باید روشی را در پیش گرفت که از بروز سوء تفاهم جلو گیری شود. این نکته بسیار مهم است. چه بسا اتفاق می افتد که گفته ها با شنیده ها همخوانی ندارد و آنچه می گوییم غیر از آن چیزی است که طرف مقابل از آن می فهمد. هم باید الفاظ را دقیق انتخاب کنیم تا مفهوم را دقیق و به درستی انتقال دهند و هم از تعبیرهای دور و دراز و برداشت های منفی بپرهیزیم. برخی از افراد به سبب داشتن روحیه خاص، برای دچار شدن به سوء تفاهم به شدت آماده اند و ذهن آنها از هر سخنی برداشت نامطلوب دارد. این افراد از موهبت خوش بینی بی بهره اند  و حفظ روابط با آنها گاه بسیار دشوار است.

این صدا همیشه هر جا که باشی

می تونه همدل و همراهت باشه

بین دلهای غریب آدمها

می تونه عطر رفاقت بپاشه

نسبت به دیگران باید خیلی مراقب باشیم اکثر مشکلات ما، دعواها، کشمکش ها نسبت به دیگران است. هر چه ربطه، نزدیکتر باشد، بحران بیشتر است. در روابط با دیگران خیلی باید رعایت کنیم که درست رفتار کنیم تا زندگی خود را نا امن نکنیم. بخصوص نسبت به همسر، فرزند، مادر و پدر و …

ج-بدبینی و خوش بینی نسبت به طبیعت و کائنات:

بعضی نسبت به کائنات هم بدبین هستند. سعدی چقدر زیبا سروده است که:

به جهان خرم از آنم که جهان خرم ازاوست

عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازاوست

به غنيمت شمر اي دوست دم عيسي صبح

تا دل مرده مگر زنده کني کاين دم ازاوست

نه فلک راست مسلم نه ملک را حاصل

آنچه در سر سويداي بني آدم ازاوست

به حلاوت بخورم زهر که شاهد ساقيست

به ارادت ببرم درد که درمان هم ازاوست

زخم خونينم اگر به نشود به باشد

خنک آن زخم که هر لحظه مرا مرهم ازاوست

غم و شادي بر عارف چه تفاوت دارد

ساقيا باده بده شادي آن کاين غم ازاوست

پادشاهي و گدايي بر ما يکسانست

که برين در همه را پشت عبادت خم ازاوست

سعديا گر بکند سيل فنا خانه دل

دل قوي دار که بنياد بقا محکم ازاوست

خوب دقت کنید شاعر دیگری این طور سروده است:

خلقت من در جهان یک وصله نا جور بود

من که خود راضی به این خلقت نبودم زور بود

خلق از من در عذاب، من از اخلاق خویش

از عذاب و خلق من یارب، چقدر منظور بود

این نگرش نشان می دهد که زندگی عذاب اندر عذاب است.

این دو شاعر را با هم مقایسه کنید. این دو نگاه و دو نگرش، است.

معمولا کسانی نگاه بد به زندگی و کائنات دارد که:

۱- نگاه مادی به دنیا دارد.

۲-دچار ضعف اعتقادی هستند.

۳-سختی زیاد داشته اند

۴-دیگران این فضا را برایش ترسیم کرده اند مثلا پدر و مادر، مدام، در خانه بگویند که ما همیشه بدبخت بوده ایم.این حرفها روی بچه اثر می گذارد.

۵-و یا مسائل دیگر

باید گفت که، انسان در سختی هم هست، ناخوشی هم داریم ولی همه ی زندگی بدبختی نیست. با توکل و جلب محبت خدا، سختی زندگی، لذت بخش می شود. انسان مثبت اندیش دچار مشکلات هست، ولی نگاهش را بد نمی کند.

نگاه مثبت نسبت به کائنات لذت بخش است. سیگنال هر چی  بدهی، همان دریافت می کنی. هر آنچه که می بینی، هستی. به هر چه فکر می کنی، همانی.

وقتی انسان باور داشته باشد که یکی هست، که همیشه ما را می بیند و ما را دوست دارد و هدایت می کند، دیگر جایی برای بد دیدن زندگی نمی گذارد.

سلام زندگی، فرصتی برای با هم بودن

زیبا دیدن زندگی را هر روز برامون، پر امید می کنه و امید و انگیزه داشتن، حرکتی است برای رسیدن به موفقیت. اینکه هر روز همه چیز را زیبا ببینیم به روحیه و سر زندگی ما خیلی کمک می کند.

سوال: جز آدمهای مثبت نگر هستید؟

مشکلات زندگی باعث رشد ما می شود، هر چه مثبت تر نگاه کنیم، دقیقا همان برای ما اتفاق می افتد. دوستی پیام داده است که چنانچه به خداوند به یقین رسیده باشیم بسیاری از رویدادهای که ما آنها را، بدشانسی می دانستیم، به خیر ما بوده است ولی ما از آن خبر نداشتیم.

خیلی خوبه که از آدمهای منفی نگر دور بشویم. آدمهای مثبت نگر واقعا به ما روحیه می دهند. تاثیر بر ما می گذارند. طرز فکر ما را تغییر می دهند. متاسفانه در حال حاضر بیشتر افراد منفی نگاه می کنند. به نظر شما چه چیزی باعث این مشکل شده است؟

سلام به لحظه های خوش با هم بودن

سلام به مادر

سلام به پدر

به همسر

به فرزند

سلام به زندگی

سلام زندگی

د-نسبت به خودم

در انجام کار، باید خوش بین باشیم. هی به خودمان بدبین نباشیم، چون اگر بدبین باشم، با خود می گویم این که چیزی نیست و به درد نمی خورد. فلانی را ببین. این اعتماد به نفس ما را پائین می آورد. دلسرد می شویم و دیگر کارهای دیگر انجام نمی دهیم. آرام آرام به افسردگی، ناامیدی و پوچی می رسیم. چرا این کار را انجام می دهیم؟

بله، ممکن است نمره ما در انجام کار ۱۵ باشد، بالاخره ۱۵ هم خوب است. نیمه پر را ببین آن ۵ تای باقیمانده، تلاش می خواهد. گاهی تلاش هم نمی خواهد چون ظرفیت من همین است. هدف و روش من با ظرفیت من باید همخوانی داشته باشد. تا رشد کنیم و به تعالی برسیم.

در یک سری چیزها ما نباید از خود مطمئن باشیم. در رشد معنویات و ارزشها باید دقت کنیم. تکبر از خوش بینی زیاد می آید چون دچار غرور می شوم این خوش بینی زیاد در مورد خودمان، خوب نیست، چون ما را زمین می زند و مانع رشد ما می شود.

پس اولویت با دیدن نکات مثبت خودمون است ولی دیدن نکات منفی و ضعف خودمون هم خوب است تا تلاش کنیم تا آنها را تبدیل به نکات مثبت کنم.

سلام زندگی

چمن پر از گل شقایق است

و سبز و شاد و خرم از ترنم حقایق است

سلام، هر چه است خود، سرود جاودان ایست

سلام زندگی، همان طراوت دقایق است

آثار خوش بینی و تبعات بدبینی:

۱-آرامش فردی: کسی که به دیگران و کائنات و خدا خوش بین است آرامش پیدا می کند. حالا اگر بدبین باشد، هیجانات و پریشانی ذهنی و قلبی پیدا می کند. وقتی فرد همه چیز را بد نگاه می کند انگار همه چیز را بیابان، گرگ و سیاهی می بیند. حتی اسم خوش بینی، خوبی می آورد. هر لفظی خودش، تاثیر در زندگی و سلامت ما می گذارد.

ما حق نداریم به خودمان هم ضرر بزنیم ما جزئی از طبیعت و کائنات هستیم.حق بدبینی نسبت به کائنات، خدا، دیگران و خودمون هم نداریم. چون با پریشانی، ارامش خودمون، کائنات و دیگران را می گیریم.

مثبت اندیشی و لبخند می تونه کمبودهای زندگی را جبران کند.

۲-سلامت جسم. اگر فرد بدبین باشد بیماری به دنبال دارد از طرف دیگر کسی که بیمار است و خوش بین است زودتر سلامت خود را بدست می اورد. خوش بینی روال طبیعی زندگی و کائنات است. سلامت روح خیلی مهم است بر ذهن هم تاثیر می گذارد. وسواس، خسیس بودن، افسردگی و..

مثلا فردی که به وسواس دچار شده، هی وسائل را می شورد، خب، آرتروز می گیرد، مدام خسته است، ..

درمان این مشکلات روحی به جلسات زیاد و مرور زمان نیاز دارد، هزینه بر است و خوشی را از انسان می گیرد. با خوش بینی با دعا و روحیه خوب و تلاش، چقدر زندگی قشنگ می شود.

ما نمی خواهیم بدی ها را نبینیم مثلا گرانی هست ولی با ناراحتی و عصبانیت کاری پیش نمی رود. باید موقعیت حاضر را مدیریت کنیم. فکر کنیم چکار کنیم ما که الان مسئول نیستیم سلامت خودمان را نابود نکنیم. چون وقتی بدبین باشیم خودمان را بسیار اذیت می کنیم و بر همسر و خانواده خودمان هم تاثیر می گذاریم و آنها را هم مریض می کنیم با توکل و امید به خدا باید فکر کنیم و به پیش برویم.

برای مثبت اندیشی باید افکار منفی را از خود دور کنیم تا خوش بین شویم همیشه داشته ها را بیشتر ببینیم.

شکستها و نگرانی هایت را رها کن

خاطرات را نمی گویم دور بریز

اما قاب نکن به دیوار دلت

نه از بی مهری کسی دلگیر شو و نه به محبت کسی بیش از حد دلگرم

خدا برای تو کافیست

از نو به زندگی نگاه کن

این رمز خوشبختی زندگیه

۳-دوستان انسان های خوشبین، بیشتر هستند. آدمهای بدبین دوستان کمتری دارند. آدم خوش بین با دیگران رفتار خوش و خوب دارد. آدم بدبین نفسش بدبختی است. گاهی یک فکر بد، در ذهن انسان خطور می کند و سریع می گذرد ولی مراقب باشیم در ذهن انسان ریشه ندواند. زبان بدن انسانها خیلی چیزها را می فهماند. صبح تا شب، اخبار منفی را نبینید چون تاثیر بر روان ما می گذارد. گاهی بازی کنید. بازی نیاز است آدمهای خوش بین، خوش مشرب هستند. حرفهای خوب می زنند. جنبه خوب اخبار را نشر دهیم تا حال اطرافیان را خوب کنیم. خوش بینی ، محبت می آورد. چون اندیشه مثبت، در رفتار ما بروز پیدا می کند و بار مثبت برای اطرافیان ما دارد.

بازی ترویج کنید بازی هایی که تحرک دارد.هم سلامت شما را بالاتر می برد و هم فرهنگ را ترویج می کند. هم بچه ها شعر یاد می گیرند، مشارکت را بالا می برد، حس خوب به افراد می دهد. مثلا ایجاد خلاقیت در بازی اتل و متل:

اتل متل یه مورچه

قدم می زد تو کوچه

اومد یه کفش ولگرد

پای اونو لگد کرد

مورچه پا شکسته

راه نمی ره نشسته

با برگی پاشو بسته

نمی تونه کار کنه

دونه هارو بار کنه

تو لونه انبار کنه

مورچه جونم تو ماهی

عیب نداره سیاهی

خوب بشه پات الهی ..

۴-خوش بینی، برای انسان خوش بختی می آورد و خوش بختی برای انسان سپاس و شکر گذاری می آورد. شکر پس از غذا برای انسان،ایجاد مثبت اندیشی می کند. خداوند در آیه۷ سوره ابراهیم می فرماید: لئن شکرتم لازیدنکم»* اگر شکر نعمت کردید ما اضافه می‌کنیم. کسی که شکر خدا نکند از حد انسانیت خارج می شود. کلام امام سجاد(ع).

خدایا به داده هایت شکر

خدایا به نداده هایت هم شکر.

مثال: آقا وارد خانه می شود و غذا سوخته است خانم زحمت کشیده است حالا سوخته است. دو نوع برخورد می تواند اتفاق بیفتد:

الف. این چه کاری است که انجام دادی، پول من مگه دزدی است و …..

ب. قسمت را می بینی اشکالی ندارد، حالا نان و پنیر بیار بخوریم یا بروم کباب بگیرم. بسته به نوع سطح درآمد زندگی فرد، می شه خوش بین باشیم تا احساس خوش بختی داشته باشیم. وقایع را می شه جور دیگر دید. انسان هر جور ببیند عادت می کند ترک آن سخت است که باید آرام آرام تمرین کرد.

۵- صلح و سازش می آورد، مانع اختلاف می شود و خوشی به دنبال دارد. بدبینی، اختلافات خانوادگی به دنبال خودش دارد. بیشتر اختلافات در بدبینی است. در عصبانیت، کنترل دست خودش نیست پس آن لحظه برخورد متقابل انجام ندهیم تا به موقع مشکل را منطقی با برخورد مناسب و مهربانی حل کنیم.

زندگی را دوست دارم مثل یک فنجان چای داغ

مثل طلوع صبح در قطره های باران

 مثل آواز قناری ها

مثل مثل خود زندگی

الهی به لطف تو

درود و سلام می فرستیم بر پیامبر نور و رحمت و عشق

گفتیم که خوش بینی در خانواده اهمیت زیاد دارد همسران باید نسبت به هم از بدبینی بپرهیزند و خانواده را در خوش بینی به آرامش برسانند. بیشتر اختلافات خانوادگی به دلیل بدبینی و سوء تفاهم است خوش بینی و نگاه مثبت به خانواده، همدلی را بیشتر می کند و اعضاء خانواده را بیشتر به هم نزدیک می کند.

سوال: امروز از چه کسی چه خبری را بشنوید خوشحال می شوید؟ دوست دارید الان چه کسی به شما زنگ بزند؟

نکته مهم: الان ما در چه وضعیتی هستیم. این را باید اطلاع پیدا بکنیم و طبق آن شرایط باید حرکت کنیم. افراد ۳ دسته هستند

۱-     خوش بین هستند

۲-     یا بدبین هستند

۳-     متوسط هستند نه خوش بین و نه بدبین

افراد خوش بین، باید حد تعادل را رعایت کنند و خوش بینی خود را حفظ کنید. این آدمها گل های زندگی هستند.

اتحاد ملی با خوش بینی در اجتماع درست می شود. نظام خانواده مثل اجتماع با خوش بینی، حفظ می شود. همه می دانند خوش بینی خوب است ولی آدم بدبین الان اسیر بدبینی شده و حالا باید آرام آرام خود را تغییر دهد. انسان می تواند حال خوش داشته باشد چرا پس با نوع نگرش خودمون، حال خودمون را بد می کنیم؟

خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و خواستگاه فرهنگ و تاریخ بشر است یکی از عوامل مهمی که در سعادت و خوشبختی خانواده نقش اساسی دارد، خوش بینی افراد خانواده نسبت به یکدیگر است. کودکان نه تنها انجام دادن کارها بلکه روش تبیین و چگونگی علت یابی امور و رویدادها را از والدین خود می آموزند در تشکیل خانواده و زندگی مشترک، مهم این است که زن و شوهر نسبت به هم چه دیدی دارند. مطالعات در نظام باورها و الگو های تعاملی زوجهای خوشبخت نشان می دهد که آنها ویژگی های مشخص دارند:

·         زوجین رفتار مثبت همسر خود را معلول خصلت آنها و نه عوامل موقعیتی می بینند

·         وقتی اختلاف نظر دارند اختلاف خود را در مورد مشخص متمرکز می کنند و نه انتقاد های کلی و اهانت به همسرشان

·         ارزیابی مثبت از همسر موجب خوش بینی می شود و حالتی از اطمینان و اعتماد را بوجود می آورد و موجب جذب و استحکام پیوند می شود.

امام صادق (ع): از خوش بین بودن بهره ای برگیر که با آن دلت را آرام می کنی و کارت را پیش می بری

امام علی (ع): خوش بینی اندوه را می کاهد و از افتادن در بند گناه انسان را می رهاند(میزان الحکمه ج۲ ص۵۴)

به طور کلی اعضای خانواده خوش بین، افرادی حمایت گر هستند و روابط مسالمت آمیز میان آنها برقرار است. بنابراین خانواده مهم ترین نهادی است که می تواند این مهارت را آموزش دهد و ضمن برخوردار بودن خوش بینی همراه با انعطاف واقعیت را نیز به فرزندان بیاموزد.

گفتیم که اول وضعیت خود را ارزیابی کنیم بعد ببینیم ریشه آن چه چیزی است؟ بدون مبنا کار کردن، کار را خراب تر می کند.

 ریشه های منفی نگری:

۱-ریشه ذاتی یا تربیتی: گاهی ارثی است. یعنی مادر و پدر بدبین بوده اند و یا اینکه تحت تربیت غیر صحیح، فرزند انسان منفی نگر، می شود. پس هم ارثی و هم از طریق تربیت، این اتفاق می افتد.

گاهی فضای جسمی و روحی و قلبی، فرد را به سمت مشکلات روحی و منفی نگری می برد.

۲-مرضی است. مثلا فرد به خاطر کار و مشغله هایش، مریض شده است مثلا بدبین شده است یا افسردگی گرفته است(افسردگی از نوع بدبینی)

۳-عرضی و موقتی است یعنی مثلا دو هفته است روحیه اش منفی نگر شده است.

۴-اختیاری است یعنی به عنوان لجبازی، این روش را در پیش گرفته است. مثلا تصمیم می گیرد فعلا این اذیت ها را با فرد مخالف انجام دهد.

سوال: به نظر شما زندگی با همسر مثبت نگر چگونه است؟

سوال: وقتی همسرتان منفی نگر می شود بیشتر در چه موقعیتی، منفی نگر می شود؟ شما آن وقت چکار می کنی؟

بگشا لب خود برای شادمانی

که مگر به لبم تو خنده ای نشانی

ای گل به خنده تو شادم

که دل بر آن نهادم

رود غم جهان ازیادم

که دل به خنده هایت دادم

زندگی را دوست دارم مثل لبخند مادر بزرگ

مثل مهربانی مادر

مثل دستهای گرم و پر محبت پدر

زندگی را دوست دارم

مثل خود زندگی

راهکار:

۱-دوستان، خودتان را دوست داشته باشید. کسی که خود را دوست داشته باشد، بار سنگین بدبینی را تحمل نمی کند. چون بدبینی ذهن ما را درگیر می کند، یا فرد را پرخور و یا کم خور می کند سوء ظن خیلی تبعات جسمی و روحی و روانی دارد، اعتماد خیلی خوب در زندگی است. لذابخاطر خودمون هم شده، خوش بین باشیم و لذت ببریم به نیمه خالی هر اتفاق کمتر فکر کنیم.

 حکمت زندگی:

خدا به هر حال به انسان یک رفاهی دارد زکات رفاه با همسایه خوب رفتار کردن، و صله رحم داشتن است. انسان وقتی شاکر باشد رفاه او بیشتر می شود.

امیرالمؤمنین (علیه السلام)غررالحکم و دررالکلم، ص ۴۰۶

زَكَاةُ الْيَسَارِ بِرُّ الْجِيرَانِ وَ صِلَةُ الْأَرْحَام‏

زکاتِ رفاه، نیکی با همسایگان و صله رحم است.

 همراهم باش و ببین دنیا زیبا می شه

دلها اگر با هم باشیم غرق صفا می شه

یک بهشتی بین من و دست تو وا می شه

همراهم باش

۲- ایجاد روابط صحیح بین انسانی: نوع حرف زدن، نوع صحبت کردن ما، در ایجاد بدبینی خیلی تاثیر دارد. گاهی با یک کلمه زندگی طرف مقابل نابود می شود گاهی یک حرفی را ما می زنیم که در دل طرف مقابل آتش روشن می شود. مثلا ما می گوئیم مواظب باش همکاران همسرت چه کسانی هستند البته منظور ندارم. همین یک جمله فکر طرف مقابل را خراب می کند.

حرف خوب را اگر بتوانی خوب بزنی هنر است.

·         هم حرف خوب، بزنید

·         و هم خوب، حرف بزنید

این تبحر می خواهد. خیلی مهم است که ما همان گفتن، را چگونه بیان می کنیم. یک حرف بدبینانه ممکن است اختلاف درست کند ممکن است تخم کینه، نفاق ایجاد کند.

همیشه منتظر نباشید طرف مقابل شما که با شما قهر است به شما زنگ بزند، خب شما زنگ بزنید و کدورت را تمام کنید.

مثبت اندیشی و تاثیر آن بر روابط زوجین:

قرار نیست از صبح تا شب به همه چیز با خوش خیالی و شاید بی خیالی نگاه کنیم، ولی قرار هم نیست، که در غم و ناملایمات بمانیم. امید خود را از دست ندهید. مشکلات برای همه وجود دارد هر کسی یک مشکلی دارد این ما هستیم که می توانیم همراه مشکلات حرص بخوریم و یا اینکه با ایجاد یک فضای با نشاط در خانواده به حل مشکلات و تعدیل آنها فکر کنیم و مثبت اندیش باشیم.

۳-بالا بردن اطلاعات در زمینه منفی نگری: آدمهای بدبین تبعات منفی نگری را بخوانند منفی همان “نه” است، که خلاف اصل طبیعت است دارد قانون طبیعت را رد می کند یک جوری مسئله را توجیه می کند. و آثار خوش بینی را بخوانند. وقتی من با بدبینی مریض می شوم پس بد نباید ببینم. هی دنبال حاشیه نباشید.

۴-پرهیز از یک سری مسائل: کسانی که بدبین هستند باید از یک سری چیزها پرهیز کنند:

• پرهیز از اخبار منفی. صفحه حوادث را زیاد نخوانید
• پرهیز از آدمهای منفی نگر

اعتیاد اینترنتی:

اعتیاد اینترنتی، یک اعتیاد جدید در عصر حاضر است و زمینه ساز ویرانی روابط خانواده و جامعه است. استفاده بیش از حد و نامعقول و بیمار گونه، از اینترنت است به آن اعتیاد مجازی هم می گویند. جریان های فاسد و اخلاقی هم می تواند موجب شود. والدین باید فعالیت های جایگزین به فرزندان خود ارائه بدهند تا فرزندان آنها دچار این اعتیاد نشوند.

۵-با افراد مثبت نگر، رفت و آمد کنید. در هر جایی که هستید فضا را مثبت کنید چون اعتماد به نفس تقویت می شود اراده تقویت می شود. در حرکت مصمم تر می شوید.

حضرت عیسی(ع) با حواریون می رفت به سگ مرده ای رسیدند، همه گفتند چقدر بد بو است حضرت عیسی(ع) فرمودند: چه دندان های زیبایی دارد.

۶-ادای افراد خوش بین را در بیاورید. وقتی خوش بین نیستید، حالت خوش بینی بگیرید آرام آرام، تبدیل به عادت می شود. در خیلی از رفتارها، برای عادت شدن می شود ادای آن را درآورد و به زبان بیاورید ناخودآگاه باورتون بشود. اول آن سخت است همیشه اولین سخت است ولی بالاخره ذهن شما به آن عادت می کند.

عطر خوبی های عالم در هوای کوی توست

حسرت دلهای عاشق، یک نگاه از سوی توست

در نگاه تو، تلسم گریه های من شکست

چشمه من دریا شد و در سایه مهرت شکست

۷-تقویت اعتقادی باید انجام بدهیم رضایت الهی را بیشتر بخواهیم جلب کنیم حضرت زینب می فرماید: هر چه می بینم زیبایی است. با خدا رفیق شویم.

وظیفه ما دعا و تلاش است. ولی هرچه از دوست رسید، نیکوست خدا انسانها را دوست دارد. بخاطر رشد بیشتر و تبدیل شدن به موجودی فراتر از فرشتگان، انسان با این مشکلات در دنیا، دست و پنجه نرم می کند. بدی هست ما نمی گوییم بدی را نبینیم بلکه خوبی ها را بیشتر ببینیم. چراغ امید را خودمان خاموش می کنیم. داشته ها را ببینیم. هم زندگی را به خودمان ببخشیم و هم زندگی را به دیگران ببخشیم.

پشت هر پنجره پیدا، آسمونی از زلالی

چشا لبریز از امیدند، دلا از دغدغه خالی

فرصت پرنده بودن

وقت دل زدن به دریا

دیدن یک روز بهتر توی آئینه فردا

زندگی پنجره ای باز به دنیای وجود است

تا که این پنجره باز است جهانی با ماست

آسمان، نور، خدا، عشق، سعادت با ماست

رو به این پنجره با شوق، سلامی بکنیم

سلام زندگی

کلام زندگی:

الإمامُ الباقرُ عليه السلام : ثلاثٌ مِن أشَدِّ ما عَمِلَ العِبادُ : إنصافُ المُؤمِنِ مِن نفسِهِ ، و مُواساةُ المَرءِ أخاهُ ، و ذِكرُ اللّه ِ على كُلِّ حالٍ ، و هو أن يَذكُرَ اللّه َ عزّ و جلّ عِندَ المَعصيَةِ يَهُمُّ بها فَيَحولُ ذِكرُ اللّه ِ بَينَهُ و بينَ تلكَ المَعصيَةِ ، و هُو قَولُ اللّه ِ عزّ و جلّ :إنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إذا مَسَّهُم طائفٌ مِنَ الشيطانِ تَذَكَّرُوا فإذا هم مُبْصِرُونَ .[الأعراف : ۲۰۱ .] [الخصال : ۱۳۱/۱۳۸ .]

امام باقر عليه السلام : سه چيز از سخت ترين كارهاى بندگان است : انصاف داشتن مؤمن ، كمك مالى انسان به برادرش و به ياد خدا بودن در همه حال، و آن به اين معناست كه آدمى به گاه رو به رو شدن با گناه و تصميم به انجام آن خدا را ياد كند ، و ياد خدا او را از آن گناه باز دارد . اين است سخن خداوند عزّ و جلّ كه مى فرمايد : «كسانى كه پروا مى كنند، چون وسوسه اى از شيطان به آنها برسد خدا را ياد مى كنند؛ زيرا مردمى صاحب بصيرتند» .

دوستان پس بیائید تلاش کنیم که انصاف  در مقابل دیگران به خرج دهیم. (حق طرف مقابل را محترم بشمارید) ، مواسات ورزیدن با برادر مومن(کمک کردن به برادر مومن در همه ی امور). مواسات با برابری و مساوات  فرق دارد، در همه حال ذاکر خداوند باشیم. به طوری ذکر بگوییم که وقتی می رویم به سمت معصیت ذکر خدا ما را مانع شود.

زندگی همینه که قدم قدم فرصت ناب تماشاتو دارم

حتی تو کویر دلواپسی هاش عطر بارونی رویاتو دارم

داره باورم می شه زندگی را کنار تو

غیر آنی که خدا خواسته برامون، نمی خوام

سلام یعنی آرزوی سلامتی

یعنی همیشه خوش باشی

یعنی همه ی آرزوی های قشنگ برای تو

و زندگی سهم توست

سلام زندگی

نتیجه تحقیقات:

۱-انسان­ها از نظر خوش­بینی و بدبینی در یک پیوستار قرار گرفته اند: افراد خوش­بین انتظار دارند چیزهای خوبی برای آنها اتفاق افتد؛ افراد بدبین انتظار چیزهای بدی دارند. طبق مدل شی یر و کارور(۱۹۸۵) خوش بینی و بدبینی. به ترتیب به عنوان نتایج فراگیر مثبت و منفی تعریف می­ شود. اعتقاد بر این است­ که این دو، تا حدودی تعیین کننده ­های مهم سازگاری هستند. با توجه به کشمکش­ها، فشارها وتعارضاتی که در ایفای نقش، در بین زنان شاغل وخانه دار وجود دارد که در نهایت دلسردی از نقش را در بین یکی از این دو گروه به وجود می ­آورد، این دو مولفه تاثیر بسیاری در رضایت از زندگی دارند.

رفرنس:http://jwsf.iaut.ac.ir/article_519655_7d1bd84d2f9241db7213443bd3b8eeec.pdf

A Study of the Relation between Optimism or Pessimism and ‎Life Satisfaction among the Working Women and Housewives ‎of Rabour City in 1387‎

بررسی رابطه ی خوش بینی- بدبینی با رضایت از زندگی در بین زنان ‏شاغل و خانه‌دار در شهر رابر، سال۱۳۸۸

۲-صمیمیت زناشویی یکی از عوامل مؤثر بر ثبات خانواده‌ است. همچنین امید به زندگی می تواند این صمیمت را در زنان پررنگ کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی زوج درمانی مثبت نگر بر افزایش صمیمیت زناشویی و امید به زندگی زنان بود.
روش بررسی: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. ۳۰ زن با روش نمونه گیری هدفمندانتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های  امید به زندگی اسنایدر و صمیمیت زناشویی واکر استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از  نرم افزار SPSS و آزمون آماری تحلیل کواریانس استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد نمرات آزمودنی‌ها در نمره امید به زندگی و صمیمیت  در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تغییر قابل‌ملاحظه‌ای داشته است.
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر آن است، زوج درمانی مثبت نگر می تواند برافزایش امید به زندگی و صمیمیت زناشویی تاثیر بگذارد.

رفرنس: زارعی محمودابادی, حسن. اثر بخشی آموزش زوج درمانی مثبت نگر بر صمیمیت زناشویی و امید به زندگی زنان عادی شهرستان بافق. طلوع بهداشت یزد. ۲۰۱۷ Jul 10;16(2):98-109.‎

۳-سالمندی یکی از مراحل پرچالش زندگی و مجموعه پیچیده‌ای از تغییرات جسمانی، روانی و اجتماعی است که افراد سالمند با آن روبه‌رو می‌شوند و بار سنگینی برای عملکرد روانی اجتماعی و سلامت روانی آن‌ها به شمار می‌آید. به علاوه، افراد سالمند به دلیل اینکه به اواخر عمر نزدیک می‌شوند، اغلب با مسائل وجودی، مانند قطعیت مرگ و معنای زندگی خویش در جدال هستند [۱]. سالمندان بالای ۶۰ سال به طور فزاینده‌ای با کاهش و افت عملکرد جسمانی [۲] و بیماری‌های مزمن روبه‌رو می‌شوند که ارتباط نزدیکی با پیامدهای منفی سلامت روانی دارد [۳، ۴]. این افت سلامت روانی اگرچه اغلب پایین‌تر از آستانه تشخیص بالینی قرار دارد، اما به خطراتی جدی برای بهزیستی و کیفیت زندگی سالمندان منجر می‌شود [۵]. از سوی دیگر، مطالعات پیشین نشان داده‌اند که ویژگی‌های روانی مثبت (مانند عواطف مثبت، مثبت‌نگری، روابط مثبت و هدف‌مندی در زندگی) به طور معناداری با پیامدهای بهتر بهزیستی روان‌شناختی مرتبط هستند [۶]. برای مثال، در یک مطالعه طولی روی افراد سالمند در آمریکا، پس از کنترل عواملی چون بیماری‌های مزمن و عوامل روانی و اجتماعی جمعیتی، عامل مثبت‌نگری احتمال خطر پایین‌تر برای سکته را پیش‌بینی می‌کرد [۷]. به طور کلی، پرداختن به نیازهای سلامت روانی جمعیت سالمند به موضوعی مهم در سرتاسر دنیا مبدل شده و بهبود سلامتی و بهزیستی سالمندان،کاهش مشکلات روانی، حفظ کیفیت زندگی این جمعیت و نیز بهینه‌سازی هزینه‌های مراقبت بهداشتی امری ضروری است. 
هم‌راستا با توسعه روان‌شناسی مثبت در دهه اخیر، دیدگاه جدیدی در حوزه پیری‌شناسی مطرح‌شده که با دیدگاه‌های منفی که تا کنون رایج بوده در تعارض است. این دیدگاه جدید بر پایه مفاهیم جدیدی پیرامون سالمندی همچون بهزیستی روان‌شناختی، شادی، رضایت از زندگی، حمایت اجتماعی، معنویت و سالمندی مثبت شکل گرفته است [۸]. توجه روان‌شناسی مثبت به فضیلت‌ها و ویژگی‌های مثبت بشری پیامدهای مفیدی از جمله بهبود حس خوش‌بینی، بهزیستی روان‌شناختی، کاهش هیجانات منفی و رضایت از زندگی را به دنبال داشته است. اخیراً تلاشی گسترده برای بررسی تأثیر طیف کامل ویژگی‌های مثبت شخصیتی بر سلامت و بهزیستی سالمندان صورت گرفته است [۹]. در این میان، روان‌شناسی مثبت تلاش دارد به فرد کمک کند تا با سطح مطلوبی از رضایت و بهزیستی هیجانی به زندگی خود ادامه دهد. در بطن جنبش روان‌شناسی مثبت، بسیاری از پژوهشگران برجسته بر لزوم در نظر گرفتن جنبه‌های مثبت بشر و مفهوم بهزیستی در تعریف سلامت روان تأکید کرده‌اند [۱۰]. 
سالمندان آسیب‌پذیری بیشتری در برابر از دست دادن شادی و بهزیستی ذهنی دارند که می‌تواند به شروع اختلالات عاطفی مانند افسردگی و اضطراب ناشی از کاستی‌ها و مشکلات معمول مرتبط با سن در زمینه‌های مختلف منجر شود [۱۱، ۱۲]. عوامل مختلفی بر بهزیستی و رضایت از زندگی سالمندان مؤثر است. یکی از این عوامل، راهبردهای مقابله‌ای معنوی و مذهبی است. معنویت به زندگی انسان معنا می‌بخشد و به همراه مناسک مذهبی، از قبیل دعا کردن، نقش مهمی را در پذیرش بحران‌ها دارد. جنبهی معنوی زندگی فرد به جست‌وجوی معنا و پیوند با قدرت برتر مربوط می‌شود که به فرد کمک می‌کند تا عملکرد فردی اثربخشی در پیگیری اهدافش داشته باشد [۱۳]. معنویت به عنوان احساس دریافت معنا و یا هدف از یک منبع بالاتر تعریف می‌شود که با ادراک فرد از سلامتی و بهزیستی خود مرتبط است [۱۴]. در پژوهشی اریکسن و بوسینگ) دریافتند سالمندانی که در خانه سالمندان زندگی می‌کنند نیازهای روانی اجتماعی و معنوی خاصی دارند که در اغلب موارد شناخته نشده و درنتیجه مورد توجه قرار نمی‌گیرند. بنابراین، اقدامات مراقبت از سلامتی برای سالمندان نباید صرفاً به ابعاد جسمانی یا ظرفیت عملکردی محدود شود، بلکه باید نیازهای معنوی، بهزیستی و عزت نفس نیز در آن‌ها لحاظ شود [۱۵]. به علاوه، معنویت نقش مهمی در کنار آمدن با استرس و پریشانی‌های روانی سالمندان دارد و بهره گرفتن از اعتقادات دینی به‌ویژه زمانی که با انجام اَعمال گروهی همراه باشد، می‌تواند از تنهایی جلوگیری کرده و میزان افسردگی و اضطراب و سایر علائم روان‌شناختی را کاهش دهد. بنابراین، شگفت‌آور نیست که افراد منتفع از آن از شادابی و ثبات بیشتری در زندگی برخوردار باشند [۱۶].
 یکی دیگر از مؤلفه‌های روان‌شناسی مثبت که انتظار می‌رود با بهزیستی روان‌شناختی سالمندان در ارتباط باشد قدردانی از خداست. تحقیقات نشان می‌دهد قدردانی از مفیدترین ویژگی‌های مثبت شخصیتی است [۱۷]. اغلب مطالعات، حس قدردانی را بدون فرد یا موجودی که از آن قدردانی می‌شود، مورد توجه قرار داده‌اند [۱۸]. با وجود این، تمامی مذاهب اصلی بر وفاداری به قدردانی، به‌ویژه نسبت به خداوند تأکید کرده‌اند. ایمونس و همکاران [۱۹] براین باورند که قدردانی در مسیحیت، سپاس‌گزاری رضایتمندانه از بخشش خداوند است. از این رو، اگر قدردانی به توضیح رابطه میان اشتغالات مذهبی و سلامت روان افراد کمک کند، توجه ویژه بر حس قدردانی نسبت به خداوند، منطقی به نظر می‌رسد. همچنین لوین [۲۰] در پژوهش خود نشان داد ارتباط عاطفی با خداوند بر دیگر جنبه‌های شخصیت فرد به‌خصوص سلامت روانی او تأثیر بسزایی می‌گذارد. همچنین پژوهش پارگمنت و همکاران [۲۱] نشان داد احساس طرد‌شدگی از جانب خداوند و داشتن حس تردید به عشق خداوند، با افزایش خطر مرگ‌و‌میر در میان‌سالی و کهن‌سالی ارتباط معناداری دارد. بنابراین، قدرشناسی به معنای احساس تحسین و لذت از دریافت چیزی است که فرد آن را نوعی موهبت می‌داند که ممکن است مادی و یا غیرمادی و ناملموس باشد. واکنش قدرشناسی نسبت به شرایط زندگی را شاید بتوان یک راهبرد روانی انطباق‌پذیری و روند مهمی در نظر گرفت که فرد از طریق آن به تفسیر مثبتی از تجارب روزمره خود دست می‌یابد [۱۸].
مک آدامز و همکاران [۲۲] معتقدند حس قدردانی برای افراد سالمند اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا به آن‌ها کمک می‌کند آخرین مرحله بزرگسالی را بهتر گذرانده و بحران انسجام در برابر ناامیدی را رفع کرده و به انسجام خود دست یابند. نظریه انتخاب اجتماعی هیجانی پیشنهاد می‌کند که سالمندان به دلیل آگاهی از محدودیت زمانی که در اختیار دارند ممکن است تمرکز بیشتری بر زمان حال داشته باشند. این باعث می‌شود که سالمندان تجربه معانی هیجانی را در روابط خود اولویت‌بندی کرده و به همین دلیل حفظ رابطه پایدار با تاریخچه مشترک برای آن‌ها می‌تواند با اهمیت‌تر از برقراری روابط جدید باشد [۲۳]. بنابراین سالمندان در مقایسه با بزرگسالان جوان‌تر، قدرشناسی از خداوند و دیگران را بیشتر به عنوان یک تجربه مثبت و موهبت می‌بینند [۲۴]. با وجود این، در ایران پژوهشی درباره بررسی نقش قدردانی از خداوند در سلامت روان سالمندان صورت نگرفته است، اما بر اساس پیشینه پژوهش در سراسر دنیا این ویژگی اخلاقی مثبت می‌تواند تأثیر بسزایی در بهزیستی روان‌شناختی این قشر از افراد جامعه ایفا کند.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد حمایت اجتماعی ادراک‌شده یکی دیگر از مؤلفه‌هایی است که با بهزیستی روان‌شناختی سالمندان رابطه دارد. درواقع، حمایت اجتماعی یکی از مهم‌ترین شکل‌های روابط اجتماعی است و برخورداری از آن و ادراک و تصور درباره آن، همچنین نیاز به آن با توجه به سن، جنس، شخصیت و حتی فرهنگ می‌تواند متفاوت باشد. از طرف دیگر، در هر مرحله از زندگی نیز ممکن است جنبه‌هایی از حمایت، اهمیت پیدا کرده و نسبت به جنبه‌های دیگر آن اثرات بیشتری داشته باشد. به عبارت دیگر، همراه با تحولات رشدی، نیاز به حمایت اجتماعی نیز تحول پیدا می‌کند و به‌تدریج شکل‌های پیچیده‌تری به خود می‌گیرد، ولی در هیچ برهه‌ای از زندگی این نیاز، اهمیت خود را از دست نمی‌دهد [۲۵]؛ درنتیجه، شناخت و درک نقشی که همکاری و حمایت خانواده و اجتماع در کمک به جمعیت سالمند ایفا می‌کند ضروری به نظر می‌رسد. برخی از پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهد که حمایت اجتماعی نه‌تنها برای وجود سالمندان، بلکه برای شکل‌گیری دیدگاه‌های آن‌ها نسبت به روند سالمندی نقش بسیار مهمی ایفا می‌‌کند [۲۶]. هنگامی که حمایت اجتماعی کافی و دارای کیفیتی مطلوب باشد، سالمندان احساس می‌کنند که مورد توجه و احترام قرار گرفته و خود را به عنوان منبع امنیت برای خانواده‌هایشان در نظر می‌گیرند [۲۶، ۲۷]. درواقع، شواهد پژوهشی نشان می‌دهد که احساس امنیت حاصل از دانستن اینکه فردی برای کمک، مراقبت و ارائه خدمات وجود دارد، می‌تواند به کاهش اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی در دوران پایانی زندگی کمک کند [۲۸].

رفرنس:

منابع تحقیق ۳:

Westerhof GJ, Bohlmeijer ET, van Beljouw IMJ, Pot AM. Improvement in personal meaning mediates the effects of a life review intervention on depressive symptoms in a randomized controlled trial. The Gerontologist. 2010; 50(4):541-9. [DOI:10.1093/geront/gnp168] [PMID]
Baird BM, Lucas RE, Donnellan MB. Life satisfaction across the lifespan: Findings from two nationally representative panel studies. Social Indicators Research. 2010; 99(2):183-203. [DOI:10.1007/s11205-010-9584-9] [PMID] [PMCID]
Steptoe A, Deaton A, Stone AA. Subjective wellbeing, health, and ageing. Lancet. 2015; 385(9968):640-8. [DOI:10.1016/S0140-6736(13)61489-0]
Shtompel N, Whiteman K, Ruggiano N. Negative feelings and help seeking among older adults with chronic conditions. Journal of Gerontological Social Work. 2014; 57(8):810-24. [DOI:10.1080/01634372.2014.898008] [PMID]
Corcoran J, Brown E, Davis M, Pineda M, Kadolph J, Bell H. Depression in older adults: A meta-synthesis. Journal of Gerontological Social Work. 2013; 56(6):509-34. [DOI:10.1080/01634372.2013.811144] [PMID]
Park N, Peterson C, Seligman MEP. Strengths of character and well-being. Journal of Social and Clinical Psychology. 2004; 23(5):603-19. [DOI:10.1521/jscp.23.5.628.50749]
Kim ES, Park N, Peterson CH. Dispositional optimism protects older adults from stroke: The health and retirement study. Stroke. 2011; 42(10):2855-9. [DOI:10.1161/STROKEAHA.111.613448] [PMID]
Ferring D, Balducci C, Burholt V, Wenger C, Thissen F, Weber G, et al. Life satisfaction of older people in six European countries: Findings from the European study on adult well-being. European Journal of Ageing. 2004; 1(1):15-25. [DOI:10.1007/s10433-004-0011-4] [PMID] [PMCID]
Killen A, Macaskill A. Using a gratitude intervention to enhance well-being in older adults. Journal of Happiness Studies. 2015; 16(4):947-64. [DOI:10.1007/s10902-014-9542-3]
Godoy-Izquierdo D, Moreno RL, Va´zquez Pérez ML, Serrano FA, Godoy García JF. Correlates of happiness among older Spanish institutionalised and non-institutionalised adults. Journal of Happiness Studies. 2013; 14(2):389-414. [DOI:10.1007/s10902-012-9335-5]
Izquierdo DG, Martínez A, Godoy JF. Balance afectivo en hombres y mujeres: Implicaciones de la edad y el sexo. Behavioral Psychology/Psicología Conductual. 2009; 17(2):299-319. https://www.behavioralpsycho.com/wp-content/uploads/2020/04/07.Godoy_17-2r.pdf
Windsor TD, Burns RA, Byles JE. Age, physical functioning, and affect in midlife and older adulthood. Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2013; 68(3):395-9. [DOI:10.1093/geronb/gbs088] [PMID]
Oman D. Spiritual practice, health promotion, and the elusive soul: Perspectives from public health. Pastoral Psychology. 2011; 60(6):897-906. [DOI:10.1007/s11089-011-0359-2]
Daaleman TP, Frey BB. The spirituality index of well-being: A new instrument for health-related quality-of-life research. The Annals of Family Medicine. 2004; 2(5):499-503. [DOI:10.1370/afm.89] [PMID] [PMCID]
Erichsen NB, Büssing A. Spiritual needs of elderly living in residential/nursing homes. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2013; 2013:913247. [DOI:10.1155/2013/913247] [PMID] [PMCID]
Garssen B, Visser A, de Jager Meezenbroek E. Examining whether spirituality predicts subjective well-being: How to avoid tautology. Psychology of Religion and Spirituality. 2016; 8(2):141-8. [DOI:10.1037/rel0000025]
Emmons RA, Mishra A. Why gratitude enhances well-being: What we know, what we need to know. In: Sheldon MK, Kashdan TB, Steger MF, editors. Designing Positive Psychology: Taking Stock and Moving Forward. Oxford: Oxford University Press; 2011. [DOI:10.1093/acprof:oso/9780195373585.003.0016]
Emmons RA, McCullough ME. Counting blessings versus burdens: An experimental investigation of gratitude and subjective well-being in daily life. Journal of Personality and Social Psychology. 2003; 84(2):377-89. [DOI:10.1037/0022-3514.84.2.377] [PMID]
Emmons RA, Crumpler CA. Gratitude as a human strength: Appraising the evidence. Journal of Social and Clinical Psychology. 2000; 19(1):56-69. [DOI:10.1521/jscp.2000.19.1.56]
Levin J. Is depressed affect a function of one’s relationship with god?: Findings from a study of primary care patients. The International Journal of Psychiatry in Medicine. 2002; 32(4):379-93. [DOI:10.2190/3183-WPYV-3KYY-K3V7] [PMID]
Pargament KI, Koenig HG, Tarakeshwar N, Hahn J. Religious struggle as a predictor of mortality among medically ill elderly patients: A 2-year longitudinal study. Archives of Internal Medicine. 2001; 161(15):1881-5. [DOI:10.1001/archinte.161.15.1881] [PMID]
McAdams DP, Bauer JJ. Gratitude in modern life: Its manifestations and development. In: Emmons RA, McCullough ME, rditors. Series in affective science. Oxford: Oxford University Press; 2004. [DOI:10.1093/acprof:oso/9780195150100.003.0005]
Carstensen LL, Isaacowitz DM, Charles ST. Taking time seriously: A theory of socioemotional selectivity. The American Psychologist. 1999; 54(3):165-81. [DOI:10.1037/0003-066X.54.3.165] [PMID]
Kashdan TB, Mishra A, Breen WE, Froh JJ. Gender differences in gratitude: Examining appraisals, narratives, the willingness to express emotions, and changes in psychological needs. Journal of Personality. 2009; 77(3):691-730. [DOI:10.1111/j.1467-6494.2009.00562.x] [PMID]
Mazlumi SS, Saeedi M, Vahedian M, Jalalpour Z, Kiani MA. [The effect burnout on social support and self-esteem in health care workers in Yazd city (Persian)]. Occupational Medicine Quarterly Journal. 2013; 5(1):46-56. http://tkj.ssu.ac.ir/article-1-318-fa.html
Lee JE, Kahana B, Kahana E. Social support and cognitive functioning as resources for elderly persons with chronic arthritis pain. Aging & Mental Health. 2016; 20(4):370-9. [DOI:10.1080/13607863.2015.1013920] [PMID] [PMCID]
Bai M, Lazenby M. A systematic review of associations between spiritual well-being and quality of life at the scale and factor levels in studies among patients with cancer. Journal of Palliative Medicine. 2015; 18(3):286-98. [DOI:10.1089/jpm.2014.0189] [PMID] [PMCID]
Lena MML, Rivera-Ledesma A. Variables con alto valor adaptativo en el desajuste psicológico del adulto mayor. Journal of Behavior, Health & Social Issues. 2009; 1(1):59-67. [DOI:10.22201/fesi.20070780.2009.1.1.382]